Huyện Đầm Hà có rừng, có biển tuy nhiên du lịch vẫn chưa phát huy hiệu quả. Làm thế nào để khai thác, phát huy được tiềm năng thế mạnh đó, ngoài thúc đẩy thu hút đầu tư vào phát triển du lịch biển đảo (đảo Đá Dựng, hòn đảo tuyệt đẹp, hoang sơ... ) việc xây dựng bản văn hóa người Dao là cơ hội phát triển cho du lịch Đầm Hà.
Nhiều người Dao ở thôn Tầm Làng có nghề đan nón Đại Hiệp. (ảnh chụp tháng 8/2019)
Tháng 12/2019, UBND huyện Đầm Hà đã xây dựng Đề án Xây dựng Làng dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch cộng đồng tại thôn Tầm Làng, xã Quảng An, huyện Đầm Hà. Theo Đề án, công trình được xây dựng ở thôn Tầm Làng của xã Quảng An, là thôn có 98% người Dao sinh sống.
Công trình dự kiến huy động 101,015 tỷ đồng từ nhiều nguồn, đầu tư vào việc tạo lập không gian văn hóa (cổng làng, nhà truyền thống Dao Thanh Phán, nhà văn hóa cộng đồng, khu vực tắm suối truyền thống), xây dựng hạ tầng thiết yếu (giao thông, phục dựng miếu thờ, bến đỗ xe..), kinh phí đầu tư phát triển bền vững (chăm sóc bảo vệ rừng đầu nguồn, hệ thống cây xanh quanh làng, vườn hoa, xử lý rác thải), kinh phí xây dựng làng nghề truyền thống, bảo tồn các giá trị văn hóa phi vật thể...
Thôn Tầm Làng, xã Quảng An có diện tích 800ha, trong đó 80% là sông suối, đồi, núi, trong đó có khoảng 1.000ha là rừng phòng hộ, còn lại là đồng ruộng và đất mầu.
Theo ông Phạm Tiến Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng An thì người Dao là thành phần dân tộc chủ yếu ở xã Quảng An. Ở thôn Tầm Làng, người Dao chiếm 98%, họ còn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống vốn có như hát đối người Dao, lễ cấp sắc cho người trưởng thành. Hàng năm (trừ khi có dịch Covid-19), họ tự tổ chức lễ Cầu mùa vào ngày 22/2 Âm lịch, ngày hội Kiêng Gió ngày 4/4 Âm lịch. Nhiều người vẫn giữ các nghề truyền thống như đan lát, thêu thùa những sản phẩm đặc trưng của dân tộc mình và chăn nuôi gà đồi Đầm Hà, lợn bản...
Nhiều người Quảng An có nghề đan nón Đại hiệp, một sản phẩm nón đặc trưng được nhiều khách du lịch rất thích. Trên địa bàn xã Quảng An có HTX Đan nón Quảng An. Năm 2018, sản phẩm nón Đại Hiệp đã được Sở KH&CN tỉnh cấp chứng nhận và xã đã hoàn thiện hồ sơ đăng ký quyền sở hữu trí tuệ tại Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) để được cấp thương hiệu độc quyền.
Sản phẩm nón Đại Hiệp đã rong ruổi nhiều nơi và có mặt ở nhiều quầy hàng tại các khu du lịch Tuần Châu, Bãi Cháy (Hạ Long) và Cái Chiên (Hải Hà)… Thậm chí, nón Đại Hiệp còn theo chân khách du lịch sang cả Nhật Bản, Hàn Quốc và nhiều nước Châu Âu.
Du khách thích thú với nón Đại Hiệp và thác Bạch Vân ở thôn Tầm Làng. (ảnh chụp tháng 8/2019)
Đặc biệt ở thôn Tầm Làng còn có thác Bạch Vân cao 70m, có 5 tầng nước. Cảnh vật quanh thác còn giữ vẻ nguyên sơ, chưa có sự tác động của con người. Khu vực thác Bạch Vân có khí hậu khá tốt, thích hợp để trồng các loại hoa. Hiện nay ở thôn Tầm Làng và các thôn lân cận đang xây dựng các khu vực trồng hoa sim, trà hoa vàng, cải tạo ao hồ, sông, suối đều từ nguồn xã hội hóa.
Hiện việc xây dựng Làng văn hóa người Dao Đầm Hà mới đang nằm trong dự án nhưng xem ra đây là hướng đi đúng nhằm tạo sự đa dạng trong phát triển du lịch.
Sau này khi du lịch biển đảo của địa phương phát triển, du khách đến Đầm Hà trong thời gian rảnh rỗi trước khi ra biển đảo hay từ đảo trở về, họ được trải nghiệm thực tế cuộc sống của bà con dân tộc, tham quan các làng nghề, thác nước...